• 57% is van mening dat de Russische invasie in Oekraïne en de gevolgen ervan een stimulans zouden moeten zijn om de groene transitie te versnellen
• 74% vreest dat we afstevenen op een wereldwijde ramp als we onze consumptie van energie en goederen de komende jaren niet drastisch verlagen
• 63% is voorstander van het koppelen van de energieprijs aan de hoogte van het energieverbruik per huishouden
• 61% is voorstander van hogere prijzen voor sterk vervuilende goederen en diensten, zoals zwaardere auto’s (SUV’s) en vliegverkeer

Dit zijn enkele bevindingen uit de recentste editie van de jaarlijkse EIB Klimaatenquête die vandaag door de Europese Investeringsbank (EIB) werden gepubliceerd. De vijfde editie werd uitgevoerd in augustus 2022. De EIB is de kredietverlenende instelling van de Europese Unie en wereldwijd een van de grootste multilaterale kredietverleners voor klimaatactieprojecten.

Na een jaar met vele uitdagingen, waarin de Russische invasie in Oekraïne leidde tot een aanhoudende energiecrisis en stijgende inflatie in heel Europa, de discussie over de stikstofcrisis hoog opliep en de zomer werd gekenmerkt door extreme droogte en hittegolven, zijn de Nederlanders zich nog scherper bewust geworden van de impact van klimaatverandering en de urgentie om in te grijpen.

Klimaatbewustzijn en urgentie

Terwijl de coronapandemie vorig jaar nog werd gezien als de grootste uitdaging voor de Nederlanders, maakt men zich nu vooral zorgen om de financiële crisis, met 50% die zegt dat dit hun grootste zorg is – tegenover 45% in de rest van de EU.

Ook geeft bijna zes van de tien Nederlanders (59%, hetzelfde als in 2021) aan dat zij de gevolgen van klimaatverandering nu merken in hun dagelijks leven (20 procentpunt onder de Duitse score van 79% en 21 procentpunt onder het EU-gemiddelde van 80% ). Daarnaast denkt 74% dat we afstevenen op een wereldwijde ramp als we onze consumptie van energie en goederen de komende jaren niet drastisch verlagen. Tegelijkertijd vindt 79% dat de overheid te traag reageert en gelooft slechts 29% dat Nederland erin zal slagen om tegen 2030 haar koolstofuitstoot substantieel te verlagen.

Oorlog in Oekraïne en groene transitie

De meerderheid van de Nederlanders (57%) is van mening dat de Russische invasie in Oekraïne en de gevolgen ervan voor de olie- en gasprijzen een stimulans zouden moeten zijn om de groene transitie te versnellen (9 procentpunt onder het Europees gemiddelde van 66%).

Als de Nederlanders gevraagd wordt welke maatregelen het dringendst zijn, dan verwachten ze van hun overheid dat deze de prioriteit legt bij de ontwikkeling van hernieuwbare energie (42%), gevolgd door diversificatie van de energievoorziening om een te grote afhankelijkheid van één enkele leverancier te voorkomen (33%).

Ook energiebesparende maatregelen staan relatief hoog op de prioriteitenlijst. De Nederlanders vinden dat burgers en bedrijven meer moeten doen om hun eigen verbruik terug te dringen (25% vindt dit, tegenover gemiddeld 19% in de EU).

Klimaatverandering tegengaan en hoge energieprijzen aanpakken

Om het energieverbruik terug te dringen, kiezen de Nederlanders in de eerste plaats voor het heffen van een hoge belasting op sterk vervuilende goederen en diensten, zoals zwaardere auto’s (SUV’s) en vliegverkeer (61%). Ze zijn ook voor het koppelen van de energieprijs aan de hoogte van het energieverbruik per huishouden (63%).

Als de Nederlanders deze winter de temperatuur in hun woning zouden moeten verlagen, dan zou 45% van hen een verlaging naar 19°C redelijk vinden (in Duitsland zou slechts 27% hiertoe bereid zijn). Daarnaast geeft 20% van de Nederlanders aan dat ze het zich nu al niet kunnen veroorloven om hun woning goed te verwarmen.

Kris Peeters, vicepresident van de EIB: “In tegenstelling tot wat men in de media ziet, blijkt uit onze Klimaatenquête dat een grote meerderheid van de Nederlanders erg bezorgd is over klimaatverandering. In de aanloop naar de COP27-klimaatconferentie laten de resultaten zien dat de Nederlanders vinden dat de prioriteit in de strijd tegen de energie- en klimaatcrisis moet liggen bij hernieuwbare energie en energiebesparende maatregelen. De EIB ondersteunt al vele jaren innovatieve investeringen in schone energie, zoals de Borssele-windparken, een infrastructuur voor het opladen van elektrische motorvoertuigen en ‘impactkredieten’ met een lagere rente voor innovatieve mkb’s. We staan paraat om al onze financiële en adviserende instrumenten aan te wenden om Nederland te ondersteunen bij een rechtvaardige groene transitie die niemand achterlaat.”

Achtergrondinformatie

Over de Klimaatenquête van de EIB

De Europese Investeringsbank organiseerde de vijfde editie van de EIB Klimaatenquête, een grondige peiling naar hoe mensen tegen de klimaatverandering aankijken. De vijfde editie van de EIB Klimaatenquête werd uitgevoerd in samenwerking met marktonderzoeksbureau BVA met als doel het brede klimaatdebat te voorzien van informatie over de opvattingen en verwachtingen ten aanzien van klimaatactie. Meer dan 28.000 respondenten namen in augustus 2022 deel aan de enquête, met een representatief panel van mensen ouder dan 15 jaar voor elk van de 30 deelnemende landen.

Over de Europese Investeringsbank (EIB)

De EIB stelt langlopende financieringen beschikbaar voor gedegen investeringen die bijdragen aan de beleidsdoelstellingen van de EU. Sinds 2019 heeft de EIB haar transformatie tot klimaatbank versneld door zich ertoe te verbinden dat vanaf 2025 minstens 50% van de operaties die ze financiert, moeten bijdragen aan de strijd tegen de klimaatverandering en het inperken van de gevolgen ervan.

Over BVA

BVA is een opinieonderzoeks- en adviesbureau dat gezien wordt als een van de meest innovatieve in zijn sector. BVA is gespecialiseerd in gedragsmarketing en combineert datawetenschappen met sociale wetenschappen om gegevens op een inspirerende manier naar de praktijk te vertalen. BVA is ook lid van het Wereldwijde Onafhankelijke Netwerk voor Marktonderzoek (WIN), dat meer dan 40 toonaangevende spelers op het gebied van marktonderzoek en enquêtes samenbrengt.