• 63% is van mening dat de Russische invasie in Oekraïne en de gevolgen ervan een versnelde groene transitie zullen stimuleren
• Ondanks de energiecrisis en de inflatie behoren de klimaatverandering en de achteruitgang van het milieu volgens ruim de helft van de Belgen (54%) tot ‘s lands drie grootste uitdagingen
• 83% vreest dat we afstevenen op een wereldwijde ramp als we onze consumptie van energie en goederen niet drastisch verlagen in de komende jaren
• 61% is voorstander van het heffen van een hoge belasting op het verbruik van energie met een sterk vervuilende impact
• 56% is voorstander van het koppelen van de energieprijs aan de hoogte van het energieverbruik per huishouden

Dit zijn enkele bevindingen uit de recentste editie van de jaarlijkse EIB Klimaatenquête die vandaag door de Europese Investeringsbank (EIB) werden gepubliceerd. De vijfde editie werd uitgevoerd in augustus 2022. De EIB is de kredietverlenende instelling van de Europese Unie en wereldwijd een van de grootste multilaterale kredietverleners voor klimaatactieprojecten.

Na een jaar met vele uitdagingen, waarin de Russische invasie in Oekraïne de aanzet gaf tot een aanhoudende energiecrisis en hoog oplopende inflatie in heel Europa, en na een zomer die gekenmerkt werd door extreme droogte en hittegolven, zijn de Belgen zich nog scherper bewust geworden van de impact van de klimaatverandering en de urgentie om in te grijpen.

Klimaatbewustzijn en urgentie

Terwijl Covid-19 vorig jaar nog de grootste uitdaging was, schuift 80% van de Belgen nu economische en financiële problemen naar voren als hun grootste bezorgdheid. Op de tweede plaats komen de klimaatverandering en de achteruitgang van het milieu (54% beschouwt dit als ‘s lands grootste uitdagingen). Bovendien geeft 73% van de Belgen nu aan dat ze de gevolgen van de klimaatverandering daadwerkelijk voelen in hun dagelijks leven.

Wat de aanpak van de energie- en klimaatcrisis betreft, denkt 83% dat we afstevenen op een wereldwijde ramp als we onze consumptie van energie en goederen niet drastisch verlagen in de komende jaren. Tegelijk vindt 86% dat de overheid te traag reageert en gelooft slechts 33% dat België erin zal slagen om tegen 2030 zijn koolstofuitstoot substantieel te verlagen.

Oorlog in Oekraïne en groene transitie

Bijna twee derde van de Belgen (63%) denkt dat de oorlog in Oekraïne en de gevolgen ervan op de olie- en gasprijzen een stimulerend effect zullen hebben op de versnelling van de groene transitie (t.o.v. een Europees gemiddelde van 66%). Als de Belgen gevraagd wordt welke maatregelen het dringendst zijn, dan verwachten ze van hun overheid dat deze de prioriteit legt bij de ontwikkeling van hernieuwbare energie (43%), gevolgd door het diversifiëren van de energiebevoorrading om een te grote afhankelijkheid van één enkele leverancier te voorkomen (35%). Ook energiebesparende maatregelen scoren hoog in de prioriteitenlijst. De Belgen vinden dat burgers en bedrijven meer moeten doen om hun eigen verbruik terug te dringen – iets meer zelfs dan het gemiddelde voor Europa (22% t.o.v. 19%). Dit geldt in het bijzonder voor de jongere generaties (bij de 15- tot en met 29-jarigen is 27% die mening toegedaan).

Klimaatverandering tegengaan en hoge energieprijzen aanpakken

Om het energieverbruik terug te dringen, zien de Belgen in de eerste plaats heil in het heffen van een hoge belasting op verbruik met een sterk vervuilende impact, zoals zwaardere auto’s (SUV’s) en vliegtuigverkeer (61%).

Ze zijn ook voor het koppelen van de energieprijs aan de hoogte van het energieverbruik per huishouden (56%).

Als de Belgen deze winter de temperatuur in hun woning zouden moeten verlagen, dan zou slechts voor 32% van hen een temperatuur van 19°C nog aanvaardbaar zijn, terwijl dat in Nederland 45% is en in Frankrijk 47%. Daarnaast geeft 22% van de Belgen aan dat ze het zich nu al niet kunnen veroorloven om hun woning goed te verwarmen.

Op de vraag welke maatregelen hun land zou moeten treffen om de stijging van de energieprijzen op korte termijn aan te pakken, antwoordt 37% dat de overheid de energiegerelateerde belastingen zou moeten verlagen.

Andere maatregelen, zoals het invoeren van maximumprijzen voor gas, olie en steenkool, of het reguleren van deze prijzen, kunnen op iets minder bijval rekenen (33%).

Kris Peeters, vice-president van de EIB: "In de aanloop naar de COP27-klimaatconferentie tonen de resultaten van de Klimaatenquête 2022 van de EIB aan dat de Belgen vinden dat de prioriteit in de strijd tegen de wereldwijde energie- en klimaatcrisis moet liggen bij een versnelde ontwikkeling van hernieuwbare energie en bij energie-efficiëntiemaatregelen. De EIB ondersteunt al vele jaren innovatieve investeringen in schone energie, zoals windparken en energie-efficiëntere sociale huisvesting. We staan paraat om al onze financiële en adviserende instrumenten aan te wenden om België te ondersteunen bij een rechtvaardige groene transitie die niemand achterlaat."

Achtergrondinformatie

Over de Klimaatenquête van de EIB

De Europese Investeringsbank organiseerde de vijfde editie van de EIB Klimaatenquête, een grondige peiling naar hoe mensen tegen de klimaatverandering aankijken. De vijfde editie van de EIB Klimaatenquête werd uitgevoerd in samenwerking met marktonderzoeksbureau BVA met als doel het brede klimaatdebat te voorzien van informatie over de opvattingen en verwachtingen ten aanzien van klimaatactie. Meer dan 28.000 respondenten namen in augustus 2022 deel aan de enquête, met een representatief panel van mensen ouder dan 15 jaar voor elk van de 30 deelnemende landen.

Over de Europese Investeringsbank (EIB)

De EIB stelt langlopende financieringen beschikbaar voor gedegen investeringen die bijdragen aan de beleidsdoelstellingen van de EU. Sinds 2019 heeft de EIB haar transformatie tot klimaatbank versneld door zich ertoe te verbinden dat vanaf 2025 minstens 50% van de operaties die ze financiert, moeten bijdragen aan de strijd tegen de klimaatverandering en het inperken van de gevolgen ervan.

Over BVA

BVA is een opinieonderzoeks- en adviesbureau dat gezien wordt als een van de meest innovatieve in zijn sector. BVA is gespecialiseerd in gedragsmarketing en combineert datawetenschappen met sociale wetenschappen om gegevens op een inspirerende manier naar de praktijk te vertalen. BVA is ook lid van het Wereldwijde Onafhankelijke Netwerk voor Marktonderzoek (WIN), dat meer dan 40 toonaangevende spelers op het gebied van marktonderzoek en enquêtes samenbrengt.